Als je geïnteresseerd bent in de sterrenhemel en deze graag eens van wat dichterbij zou willen bekijken, is een telescoop misschien wel wat voor jou. Het principe van de telescoop is simpel: je kijkt door een buis met een lens erachter en de sterren zijn opeens een stuk dichterbij. De werking van een telescoop is echter niet simpel en is ontstaan uit een ingewikkeld natuurkundig denkproces. Hieronder lees je meer over verschillende soorten telescopen en hun werking.
Refractor telescopen
Refractor telescopen worden ook wel lenzentelescopen genoemd. Zij worden gekenmerkt door een lange en redelijk dunne buis met een lens aan de voorkant (het objectief) dat het licht verzamelt en centreert door de lichtbundels af te laten buiten naar één punt. De kwaliteit van refractors is uiteenlopend, maar het voordeel van deze soort is dat niet veel onderhoud nodig is.
Het is een afgesloten buis, waardoor bijvoorbeeld geen stof en vuil in de telescoop terecht kan komen. Een refractor kan beelden met hoog contrast weergeven, waardoor deze geschikt is voor het zien van planeten. Nadeel van deze soort is dat de diameter van de lens vaak relatief laag is, waardoor zwakkere astronomische objecten lastig waargenomen kunnen worden. Ook kan sprake zijn van kleurfouten.
Reflector telescopen
Een andere soort is de reflector telescoop. Deze gebruikt geen lens, maar een grote spiegel om het licht te verzamelen en centreren. Hierbij kijk je door een lens aan de zijkant of bovenkant van de buis. Het grootste voordeel is de prijs: voor een relatief laag bedrag kun je een redelijk grote reflector aanschaffen.
Ook geeft een reflector geen omgekeerd, maar een juist beeld weer door de spiegels die erin zitten. Deze spiegels kunnen echter bij regen een beetje vochtig worden. In tegenstelling tot een refractor kent de reflector niet het risico van kleurfouten. Door de gebruikte spiegels kunnen bij de reflector echter wel kleine vervormingen van het beeld voorkomen.
Catadioptrische telescopen
Deze derde soort telescoop gebruikt lenzen én spiegels. Het is een relatief nieuwe vorm en ontstond in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Zowel de refractor als de reflector bestonden toen al. Voordeel van een catadioptrische telescoop is om te beginnen de draagbaarheid. Het is een kleiner en handzamer object, waardoor je het makkelijk kunt vervoeren.
Een ander voordeel is het gebruiksgemak. Bovendien zijn ook speciale opties mogelijk bij deze telescoopvorm. Een nadeel is echter dat het beeld dat deze telescoop weergeeft over het algemeen iets vager zal zijn dan het beeld dat je door een refractor of reflector kunt zien. Een ander nadeel is de hoge(re) prijs.
Keuze
Welke telescoop het meest geschikt is, hangt dus af van de specifieke situatie. Je zult een afweging van alle factoren moeten maken, waarbij je goed nadenkt over de vraag wat voor jou het belangrijkste is. Denk hierbij niet alleen aan de prijs, maar ook aan factoren als draagbaarheid, onderhoud en scherpte van het beeld. Het kan handig zijn om advies te vragen aan ervaren gebruikers, maar vergeet hierbij niet dat ieder persoon verschilt.
